De herkomst van de naam Paans is door L.F.W. Adriaenssen onderzocht en heeft een artikel hierover geplaatst in het tijdschrift de Brabantse Leeuw (1996 - blz 60 t/m 62).
Lange namen verloren wel vaker een lettergreep. Zo schrompelde Van Corffhuysen in tot Corven en Curven. Van Diepenbroeck tot tot Diepens en Trompenaars tot Trompem en Tromp.
Uit de familie Pijnenburg stammen verschillende takken Paans, Paens en Panen. Te Sprang kreeg de naamsverkorting in enkele jaren zijn beslag, om precies te zijn in de jaren twintige van de zestiende eeuw.
AERT PAYNENBORGHS, wiens grootvader Willem Wouter Poynenborgh molenaar was te Oisterwijk, woonde te Sprang. In 1496 verscheen voor heemraden aldaar Neel Aert Paynenborchs weduwe met haar gekozen voogd en haar kinderen Peter, Thonis, Jan, Juyt, Ariaen en de onmondigen Lysken en Melis. Samen verkochten zij de helft van een akker te Sprang, streckende vanden ouden strate ten Bezoeyen stegen erf toe.
De kinderen zijn :
1. Peter Aert Paynenborchs
Peter Paynenborchs en Bayen Hagen geloofden in 1515 een rente van 50 stuivers te betalen uit hun gezeet te Sprang, losbaar met 27 rijnsgulden.
Twee jaar later bekenden Jan Jansz die men noemt Jan Stammen en Peter Aert Paynenborchs aan Jan die Wolff Willems 15 Vlaams schuldig te zijn, welk bedrag zij in zes termijnen zouden afbetalen.
Bayen Henricx die men noemt Bayen Hagen verkocht in 1520 aan Peter Aert Payns de helft van een stuk erf mette tymmeringe ende geboemt daerop staende, daer Peter voerscreven nu ter tyt op woent, onbedeelt, streckende vande nyeuwer straten ten Spranxschen merdyc toe.
Blijkens de daarop volgende acte in het schepenprotocol verkocht Peter Art Paynenborchs aan Heymen Janss zyn vierdel in alle alsulcken geseet ende hostat metten tymmeringe ende geboemt daerop staende, ombedeelt gelegen inden ambochte vander Sprang, streckende vanden ouden straten ten Bezoeyenschen erf toe, also groot ende cleyn alst voerscreven erf inden Hoefslach gelegen is.
2. Thonis Aert Paynenborchs
Thonis Aert Paynenborchs leende in 1520 elk jaar 20 rijnsgulden van Laureys Matheeuss, waarover hij elk jaar 25 stuivers rente zou betalen.
Theun Aert Paynenborchs verkocht in 1522 aan Henric Jans enen heemraet wilcoer brief, sprekende 11 rynsgulden jairlycken renthen.
Eén van Thonis' kinderen :
A. Joist Thonis Paeyns en vijf anderen verkochten en 1554 een akker te Sprang. Joost Thonis Paens bezat in 1561 te Sprang opt oesteynde, beginnen vande kerckendijck westwaert ende tot den kercken van Sprang 5 hond land en verderop een eigen huis en 1 morgen land, dat hij verhuurde.
3. Jan Aert Payns.
In 1528 wordt een belending gezien vanden ouden strate ten Bezoeyen erf toe, naast het erf van Jan Aert Payns en Heyl Rommen met hun kinderen.
4. Juyt Aert Paynenborchs, vermeld in 1496
5. Ariaen Aert Paynenborchs
Ariaen Aert Paynenborchs beloofde in 1520 elk jaar 45 stuivers te betalen over het door hem geleende kapitaal van 60 schilden 14 stuivers.
Lemmen Paep verkocht kort daarna aan Ariaen Aert Paynenborchs een stuk erf, dat hij weleer had gekocht van Jan Janss die men noemt Jan Stammen en dat grensde aan het erf van de koper. Jan Stammen had het verkregen van zijn huisvrouw bij het overlijden van haar vader, Aert Paynenborch.
Ariaen Aert Paynenborchs beloofde in 1522 aan Mathe Peter Dirc Rommen dochter elk jaar met pasen een rente van 2 rijnsgulden te betalen.
Ariaen Aert Payns bekent in 1524 aan Ariaen Matheeus ten behoeve van diens broer Laureys Matheeus 16 schilden 14 stuivers schuldig te zijn. Elk jaar op vastenavond zou hij een rente van 14 stuivers betalen.
Ariaen Aert Payns leende vervolgens van Mary Goeyaerts 36 rijnsgulden, waarvoor hij elk jaar op 19 mei 2 rijnsgulden zou betalen, te weten enen stuyver I vueriser, voer II stuyvers I oert, I philippusgulden voer XXV stuyvers, enen gouwen overlansche gulden voer XXVIII stuyvers ende alle anderen penningen, goude ofte silveren, na gelyken werden.
Twee van Ariaens kinderen :
A. Jacop Ariaen Paens beloofde in 1555 aan Tonis Meeuss 60 carolugulden te betalen op de drie komende Lichtmissen.
Jacop Ariaens Paens bezat in 1561 een huis met 5 hond land aan de noordzijde van de Nieuwestraat te Sprang en land op de Vaart aldaar.
B. Aert Ariaens Paens bezat in 1561 een huis en 11 hond land aan de Nieuwestraat onder Sprang.
6. Lysken Aert Paynenborchs
Lysken Aert Paynenborchs was onmondig in 1496. In 1514 verkocht Lambert Gherits Paep een stuk erf, strekkende van Ariaen Aerts erf noordwaarts tot de grote straat, oostelijk gelegen aan het land van Cornelis Aert Paynenborchs weduwe en westelijk aan Lysbeth Aert Paynenborchs dochter.
In 1543 bezat Gilis Jans een hofstad te Sprang tussen de erfenissen van Lys Paens en Meelis Paens.
7. Melis Aert Paynenborchs
Melis Aert Paynenborchs, onmondig in 1496, beloofde in 1516 16 rijnsgulden te betalen aan Lareys Matheeus Hoeren.
Melis Aert Payns bekende in 1524 aan Adam van der Duyn, ambachtsheer van Sprang, 15 rijnsgulden schuldig te zijn, waarvoor hij jaarlijks met halfvasten een rijnsgulden zou betalen.